วันเซ็ตสึบุน (節分, Setsubun)
ประเทศญี่ปุ่นจะมีวันแบ่งฤดูกาลระหว่างฤดูหนาวกับฤดูใบไม้ผลิ ซึ่งมักจะตรงกับ วันที่ 3 กุมภาพันธ์ (บางปีก็วันที่ 4) วันนี้จะมีประเพณีทางศาสนาการปาถั่วมงคล เรียกว่า Mamemaki เป็นการปาถั่วเพื่อขับไล่สิ่งที่ไม่ดีออกไป เพื่อต้อนรับความสุขในฤดูใบไม้ผลิที่กำลังมาถึงในไม่ช้า เป็นประเพณีเก่าแก่ที่มีจุดกำเนิดมาจากพิธีขับวิญญาณชั่วร้าย เรียกว่า พิธีทสึอินะ (追儺, Tsuina) ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากประเทศจีนใน สมัยมุโระมะจิ
โดยปกติจะมีกิจกรรมทั่วประเทศแตกต่างกันไป เช่นตามศาลเจ้าจะมีการโปรยถั่วเหลืองคั่วที่บรรจุมาอย่างดี โดยคนโปรยจะเป็นนักบวชหรือคนดัง นอกจากถั่วแล้วของที่โปรยก็จะอาจมีโมจิมงคล เรียกว่า Fukumochi และของที่ระลึกด้วย ซึ่งทั้งหมดนี้จะถือว่าเป็นของมงคล ของที่ทานได้ก็ทานเพื่อเป็นสิริมงคล ส่วนของที่ระลึกก็สามารถนำไปเก็บเป็นที่ระลึกหรือบูชาได้
นอกจากกิจกรรมที่ศาลเจ้าแล้ว บ้านทั่วๆไปก็มีกิจกรรมด้วยเช่นกัน โดยให้ผู้ชายสวมบทใส่หน้ากากเป็นยักษ์ (Oni) แล้วก็ให้คนในบ้านขว้างปาถั่วใส่ พร้อมกับตะโกนดังๆ ด้วยว่า Oni wa soto! Fuku wa uchi! (鬼は外!福は内!) หมายความว่า ความชั่วร้ายจงออกไป ความสุขจงเข้ามา เด็กๆจะชอบมากปาถั่วใส่ยักษ์เนี่ย
ทำไมต้องปาถั่วใส่ยักษ์?ยักษ์ หรือ โอนิ (鬼,Oni) ในภาษาญี่ปุ่น เป็นปีศาจที่นำพาสิ่งไม่ดีมาสู่คน เป็นปีศาจในตำนานของญี่ปุ่นที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณและมักจะพบในวรรณคดี นิทาน เรื่องเล่าขานในญี่ปุ่นอยู่เสมอ
ตำนานที่กล่าวถึงยักษ์ Oni กับอำนาจวิเศษของถั่วในวัน Setsubun นั้นมีอยู่หลายตำนานแต่ที่ถูกหยิบยกมาเล่าอยู่บ่อยๆ คือเรื่องราวที่กล่าวไว้ที่วัด Mibu แห่งเกียวโต สรุปโดยย่อได้ว่า มียักษ์ตนหนึ่งใช้กำไลวิเศษแปลงกลายเป็นมนุษย์ผู้สวมใส่ชุดกิโมโนที่งดงามมาก เมื่อหญิงม่ายคนหนึ่งได้เห็นก็อยากได้กิโมโนนั้นมาก จึงออกอุบายเชื้อเชิญยักษ์ (แต่ไม่รู้ว่าเป็นยักษ์) เข้ามาทานอาหารและสุรา แล้วก็มอมให้เมา พอยักษ์เมาจนหลับไปก็จัดการขโมยชุดกิโมโนซะ แต่คือโลภไง เอากิโมโนไม่พอจะเอากำไลวิเศษด้วยจึงทำให้ยักษ์คืนร่างเดิมและตื่นขึ้นมาพร้อมกับความโกรธ หญิงม่ายตกใจกลัว จังหวะนั้นคว้าอะไรก็ปาไปก่อน พอดีคว้าถั่วเหลืองได้ก็ปาใส่ยักษ์ซะเลย ปรากฏว่ายักษ์แพ้ถั่วฮะ ได้รับบาดเจ็บสาหัสเหมือนผีโดนน้ำมนต์และหนีออกจากบ้านของหญิงม่ายไป ด้วยเหตุนี้จึงมีความเชื่อว่า ถั่วเหลืองมีอำนาจวิเศษสามารถใช้ขับไล่ยักษ์และสิ่งชั่วร้ายได้
วันนี้ตามห้าง, ซุปเปอร์มาเก็ตและร้านสะดวกซื้อ จะมีขาย Futomaki คือซูชิม้วนโรลขนาดใหญ่ ซึ่งมีต้นกำเนิดในแถบภูมิภาคคันไซ ในช่วงเย็นๆ ของวันนี้เค้าจะมีธรรมเนียมการกิน Futomaki แบบไม่ตัดแบ่ง ให้หมดในคราวเดียว และห้ามพูดในขณะที่กำลังทานอีกด้วย เป็นอาหารดั้งเดิมในแถบคันไซ แต่ว่าเค้าจะเรียก ฟุโตะมากิ ในช่วงเทศกาลนี้ว่า Ehou-maki ซึ่งหมายความว่า ทิศทางแห่งความสุข ผมก็ซัดไปเลย 2 ชิ้น ซื้อจาก 7-11 ชิ้นนึงซื้อจากซุปเปอร์แถวบ้านอีกชิ้น ซื้อ 7-11 ข้อดีคือสาหร่ายจะกรอบ เพราะเก็บรักษาสาหร่ายแบบเดียวกับข้าวปั้น แต่ไส้จะไม่หลากหลาย(เจอแต่โนริมากิทั่วๆไป)
ขอบคุณข้อมูลจาก
http://pantae.com/content/วันเซ็ตสึบุน+(節分,+Setsubun)+วันขับไล่สิ่งชั่วร้าย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น